Onze Dienst

De Dienst Regulering van het Spoorwegvervoer en van de Exploitatie van de Luchthaven Brussel-Nationaal is als regulator voor het Belgische spoor opgericht bij Koninklijk Besluit van 25 oktober 2004. Bij Koninklijk Besluit van 1 februari 2006 werd de bevoegdheid inzake economische regulering van de luchthaven toegevoegd.

Bij Koninklijk Besluit van 4 december 2012 werd het statuut van de Dienst Regulering gewijzigd. Zo bevindt de Dienst zich niet meer in de schoot van de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer, en is de minister enkel bevoegd voor tuchtzaken tegen de leiding van de Dienst Regulering.

Een verdere evolutie van het statuut van de Dienst Regulering wordt in de nabije toekomst voorzien naar aanleiding van de herschikking van het eerste Europese Spoorwegpakket.

De Dienst Regulering heeft een kader van 12 personeelsleden waarvan er momenteel 10 in dienst zijn.

Bekijk hier ons laatste jaarverslag 2022

Klik hier

Missie en Visie

De Dienst Regulering van het Spoorwegvervoer en van de Exploitatie van de Luchthaven Brussel-Nationaal is het ‘toezichthoudende orgaan’ voor de spoorwegen of de ‘economisch regulerende overheid’ voor de luchthaven Brussel-Nationaal.

Missie

De Dienst Regulering heeft daarbij de volgende missies:

Waken over de markt: De Dienst Regulering is de economische waakhond van de markten van het spoorvervoer in België en de luchthaven Brussel-Nationaal (Brussels Airport). Dit betekent dat wordt bekeken of de processen op deze markten correct verlopen en dat de markt zich harmonieus ontwikkelt. Verder gaat de Dienst na of de tarieven voor het gebruik van de infrastructuur correct worden toegepast (spoor) of op een correcte manier worden berekend (luchthaven).
Waken over de belangen van de gebruikers en het algemeen belang: De dienst Regulering waakt eveneens over de belangen van de gebruikers die toegang wensen te krijgen tot de spoor- of luchthaveninfrastructuur. Deze toegang dient op een niet-discrimerende wijze verleend te worden.
Adviseren: De dienst Regulering heeft tenslotte ook de taak om de overheid te adviseren, o.a. bij de ontwikkeling van toekomstige reglementering aangaande economische regulering in de spoor- en luchthavensector.

Bij de uitvoering van zijn opdrachten hanteert de Dienst Regulering de volgende visie.

De Dienst Regulering streeft er naar een belangrijke actor in het veld te zijn die in alle onafhankelijkheid en autonomie zijn rol kan spelen en hierbij een zo groot mogelijke transparantie aan de dag legt.
De dienst Regulering moet tevens een vertrouwenspersoon zijn voor alle betrokkenen uit de betrokken sectoren.
Daarvoor is het van belang dat de leden van de dienst Regulering over voldoende professionele expertise beschikken en een onberispelijke integriteit bezitten om een correcte belangenafweging te maken in alle ondernomen acties. Wettelijk is bovendien vastgelegd dat de leden van de dienst Regulering geen (contractuele of andere) activiteiten mogen uitoefenen voor ondernemingen of infrastructuurbeheerders werkzaam in de gereguleerde sectoren.

Visie

Regulering: algemeen

Marktwerking
De Europese Unie voert sinds een aantal jaren een beleid om door liberalisering meer marktwerking te creëren in bepaalde sectoren. Het doel hiervan is om lagere prijzen en betere kwaliteit te realiseren voor de betrokken (eind)gebruikers.

De markt werkt echter niet altijd zoals het hoort. Dit wordt o.a. veroorzaakt door de

aanwezigheid van een natuurlijk monopolie in de sector;
aanwezigheid van een wettelijk monopolie in de sector;
aanwezigheid van een dominante marktspeler (zgn. ‘incumbent’).

Regulering van de markt
Regulering is bijgevolg een instrument om de markt bij te sturen. Doel hiervan is de nadelige effecten van een gebrek aan concurrentie te voorkomen of te compenseren. In sommige gevallen kiest de markt voor een model waarbij ze zichzelf reguleert maar meestal is het de overheid die een vorm van regulering oplegt en uitoefent. Regulering kan dan ook gezien worden als het gebruik van wetten en regels om bepaalde actoren te sturen. Dit kan enerzijds door het opleggen van normen en anderzijds door het opvolgen en handhaven van normen via audits, controleopdrachten, monitoring van de markt, tot het sanctionerend optreden toe.

Regulering in de vervoersector

De sectoren van het spoorwegvervoer en van luchthavens zijn typische voorbeelden van netwerkindustrieën die een monopolistisch karakter vertonen.

Infrabel

Infrabel als infrastructuurbeheerder heeft een natuurlijk en wettelijk monopolie over het Belgische spoorwegnet.

NMBS

De NMBS is een spoorwegonderneming die als voormalig overheidsmonopolist (‘incumbent’) nog steeds een dominante marktspeler is. Bovendien is de NMBS sinds enkele jaren ook de uitbater van een heel aantal dienstvoorzieningen, waaronder alle stations in België. Hiervoor zijn er eigen specifieke regels inzake regulering van toepassing.